عناصر کالبدی کارکردی شکل دهنده به هویت بافت های تاریخی شهر ایرانی اسلامی

Authors

عبدالهادی دانشپور

دانشیار،گروه شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران. تهران، ایران الهام شیری

دانشجوی کارشناسی ارشد برنام هریزی شهری، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران. )نویسنده مسئول

abstract

افت تاریخی شهر ایرانی  اسام ی با ارزش کالبدی و فرهنگی نهفته در خود، از هویت شهری بالایی برخوردار است، در نتیجه حفظ بافت های تاریخی ب هعنوان هویتی ضروری برای ادامه حیات شهرها مطرح می گردد. در واقع هویت، پاسخی به پرسش در خصوص چیستی یا کیستی است که در بستر تاریخی جامعه شکل م یگیرد. یکی از دلایل اصلی بحران هویت امروزین شهرها را می توان نا کارآمدی بافت های تاریخی ذکر نمود. با گذر زمان، لاجرم، تغییر اتفاق خواهد افتاد، لیکن تداوم همراه با تغییر که پیوند بین گذشته با حال را ممکن می سازد، خود باعث تعاد لبخشی به این تغییر خواهد بود. تحقیق حاضر از نوع کیفی است و ب هدنبال بررسی عناصر شکل دهنده به هویت بافت های تاریخی شهر ایرانی  اسامی به منظور مقابله با پدیدۀ از دست رفتن هویت باف تهای مذکور است. روش تحقیق به کار رفته در این پژوهش، توصیفی  تحلیلی و روش جم عآوری داده ها مبتنی بر مطالعات کتابخان های و اسناد تاریخی است. بررس یها حا کی از آن است که عناصر اصلی شکل دهنده به هویت بافت تاریخی شهر ایرانی  اسامی عبارتند از: ارگ، مسجد جامع، بازار، محل ههای مسکونی و شبکه معابر که از آن میان ارگ، مسجد جامع و بازار سه رکن اساسی شهر سنتی اسامی را ب هوجود می آورند. مسجد جامع ب هعنوان محوری ترین عنصر کالبدی در شهر اسامی و بازار، یکی از عین یترین نمودهای معماری و شهرسازی سنتی ایران است که به عنوان ستون فقرات و قلب تپنده شهر ایفای نقش م یکرده است. مقالۀ حاضر درصدد است تا با شناخت ماهیت هویت، به بررسی عناصر شکل دهنده شهرهای سنتی اسلامی کشور بپردازد تا به تمهیداتی منجر شود که به حفظ و تداوم حضور این عناصر در بافت های تاریخی شهرهای کشورمان کمک کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی عناصر شکل دهنده و دلایل وجودی آنها در خانه های بافت تاریخی بوشهر

فضاهای زیستی در هر منطقه، تحت تأثیر خاستگاه­های فرهنگی، محیطی، اجتماعی، تاریخی و سیاسی آن منطقه شکل گرفته است. بی­تردید اولین خاطرات و تجارب انسان در خانه بوجود می­آید که نقش موثری در جهان بینی هر انسان و در نتیجه جهان بینی جامعه دارد. عدم توجه به انسان، نحوه کار، شیوه زندگی، خواسته­ها و تجارب او در طراحی مسکن امروز و روی آوردن به معماری وارداتی، بحران مسکن، پایین آمدن کیفیت زندگی مسکونی، ازبین...

full text

تبیین مؤلفه‌های هویت کالبدی شهر سنتی ایرانی

هویت هر شهر را ویژگی‌ها و امتیازات آن شهر در دوره‌ای نسبت به دوره پیش مشخص می‌سازد. اجزا و عناصر سازنده شکل شهر، نحوه ترکیب آن‌ها و عامل زمان، همگی دارای قابلیت تداعی معنا، بالا بردن قابلیت ایجاد تصویر ذهنی، ایجاد حس مکان و هویت شهری هستند. آنچه قابل تأمل است وجوه اشتراک و تمایز شهرها با هم است. صفات هویتی شهر بر صفات هویتی طبیعی، مصنوعی و انسانی شهر مستقر است. لذا آنچه به‌عنوان تصویر در ذهن مر...

full text

بررسی عناصر شکل دهنده و دلایل وجودی آنها در خانه های بافت تاریخی بوشهر

فضاهای زیستی در هر منطقه، تحت تأثیر خاستگاه­های فرهنگی، محیطی، اجتماعی، تاریخی و سیاسی آن منطقه شکل گرفته است. بی­تردید اولین خاطرات و تجارب انسان در خانه بوجود می­آید که نقش موثری در جهان بینی هر انسان و در نتیجه جهان بینی جامعه دارد. عدم توجه به انسان، نحوه کار، شیوه زندگی، خواسته­ها و تجارب او در طراحی مسکن امروز و روی آوردن به معماری وارداتی، بحران مسکن، پایین آمدن کیفیت زندگی مسکونی، ازبین...

full text

بررسی عناصر شکل دهنده و دلایل وجودی آنها در خانه های بافت تاریخی بوشهر

فضاهای زیستی در هر منطقه، تحت تأثیر خاستگاه­های فرهنگی، محیطی، اجتماعی، تاریخی و سیاسی آن منطقه شکل گرفته است. بی­تردید اولین خاطرات و تجارب انسان در خانه بوجود می­آید که نقش موثری در جهان بینی هر انسان و در نتیجه جهان بینی جامعه دارد. عدم توجه به انسان، نحوه کار، شیوه زندگی، خواسته­ها و تجارب او در طراحی مسکن امروز و روی آوردن به معماری وارداتی، بحران مسکن، پایین آمدن کیفیت زندگی مسکونی، ازبین...

full text

بازشناسی ویژگی های کالبدی و عناصر طبیعی حیاط های مرکزی در خانه‌های تاریخی شهر اصفهان

حیاط مرکزی به عنوان یکی از الگوهای بومی، کهن و هویت­بخش معماری، در ترکیب و سازمان‌دهی کالبدی- فضایی اغلب خانه‌های سنتی اقلیم گرم و خشک شهرهای ایران از جمله شهر اصفهان دیده می‌شود. هدف این پژوهش، شناسایی ویژگی­های کالبدی حیاط‌های مرکزی از نظر راستای قرارگیری، نسبت ابعادی جداره­های رو به حیاط، تناسبات و درصد بازشو­ها، نسبت فضای باز و بسته و نسبت عناصر طبیعی (آب و پوشش گیاهی) در خانه­های تاریخی شه...

full text

بازشناسی شاخص های شکل دهنده نظم اجتماعی و فرهنگی در شهر ایرانی _ اسلامی (مقایسه تطبیقی بازار تاریخی تبریز و پاساژهای پیرامون)

 در شهر ایرانی_اسلامی، نظم اجتماعی و فرهنگی یا برگرفته از اصول و تعالیم دین مبین اسلام بوده یا هماهنگ با تعالیم اسلامی بوده که در زندگی روزمره مسلمانان جاری می­باشند بطوریکه رعایت این اصول و حقوق در شهر اسلامی به­عنوان جزئی از عقاید و حقوق مسلم برای مسلمانان پذیرفته می­شود. مهمترین قاعده تنظیم کننده روابط اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در شهر اسلامی نظم اجتماعی همان قوانین و احکام شریعت که به رفتاره...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی

جلد ۵، شماره ۱، صفحات ۱۷-۲۵

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023